خبر استعفای محمدعلی بهمنی از ریاست شورای ترانه دفتر موسیقی وزارت ارشاد در میان انواع خبرهای سیاسی و اقتصادی که این روزها خوراک بحثها و نُقل مجالس و زغال کورهی سایتهای خبری هستند، گم شد و چندان که باید و شاید، به آن پرداخته نشد. در حالی که این خبر، اگر چه در ظاهر به حوزهی هنر مربوط است، اما اگر از دورتر و در قابی بزرگتر به آن نگاه کنیم، بخشی از چالش بزرگی است که در حوزههای اقتصادی و سیاسی و اجتماعی، نمونههای فراوانی از آن میبینیم و من نامش را چالش پایش و پالایش میگذارم. نمیدانم برای توصیف این استعفا چه تیتری مناسب است. آیا باید آن را استعفای یک مدیر دولتی بخوانیم یا استعفای یک شاعر از یک پست مدیریتی دولتی. وقتی میگوییم استعفای مدیر دولتی، بر این نکته تأکید داریم که اصالت با جایگاه است […]
دسته بندی: اجتماعیات
دشواریهای رابطهی چهارلایهای
به نیتِ بهروز شدنِ روزنوشتهها و با هدف تأکید مجدد برای اینکه در هر وضعیت و در کنار هر رویدادی، هنوز هم فرصت یادگیری و مدلسازی وجود دارد، گفتم چندخطی در اینجا بنویسم. آنچه مینویسم، نه علمی است و نه مستند. بلکه صرفاً حاصل چیزی است که در طول سالهای گذشته، در انواع رابطهها از دوستی و خانوادگی، تا اقتصادی و سیاسی، تجربه کردهام و به عنوان یک الگو – هر چند غیردقیق یا حتی نادرست – در ذهنم ثبت شده است. برای حرفهایم شکل هم ترسیم کردهام تا بیانش سادهتر باشد: بر این باور هستم که این مدل را بیشتر میتوان برای رابطه عاطفی بهکار برد. البته در اینجا معنای گستردهتر رابطه عاطفی را مد نظر دارم که اگر چه شامل رابطههای عاشقانه میشود، اما به آن محدود نیست. هر رابطهای که در آن سرمایهگذاری […]
درسهایی از جام جهانی برای درک بهتر تفکر سیستمی
وقتی مربی پرتغال گفت یکی از چالشهاشون بازیکن شمارهی بیست تیم ملی بوده، سوالِ «بازیکن شماره بیست تیم ملی کیست» بلافاصله به ترند سرچ گوگل تبدیل شد. اما من منظور مربی رو خیلی راحت متوجه میشدم. چون بیش از اینکه اسم بازیکنها رو بلد باشم، شمارههاشون رو میدیدم و به خاطر میسپردم. میدونید که اهل فوتبال دیدن نبودم و نیستم. اما دو تا بازی آخر جام امسال رو دیدم. بازی با اسپانیا برام خیلی سخت بود. چون باید مدام در اینترنت، کلمههایی مثل آفساید و کورنر و پنالتی رو سرچ میکردم ببینم چیه دقیقا. البته معنی اوت رو خودم حدس زدم. اما در بازی پرتغال، اوضاع کمی بهتر بود. جز اینکه چون گزارش رو اینترنتی میدیدم، صدا و تصویر سینک نبود و حدوداً بیست ثانیه اختلاف داشت. بنابراین ممکنه حتی برداشت من، با برداشت بقیه […]
سیب در برابر سیب (سزار هیدالگو)
سزار هیدالگو (César Hidalgo) کتابی دارد با عنوانِ چرا اطلاعات رشد میکند (Why Information Grows). این کتاب میتواند برای علاقهمندان به مبانی نظریه اطلاعات (به زبان بسیار ساده) و نیز کسانی که به درک بهتر سیستم های پیچیده علاقه دارند، بسیار آموزنده و جذاب باشد. تلاش و کوشش او برای ساده کردن مطلبی که هم در اسم و هم در محتوا، پیچیده است، ستودنی است. هیدالگو در شیلی متولد شده و اصالتاً شیلیایی است. شیلی کشوری است که بر پایهی فروش منابع زیرزمینی اداره میشود و از این رو، حرفها و دیدگاههایش برای ما چندان ناآشنا نیست. او در بخشی از کتاب بحثی مطرح میکند که من مضمون آن را – صرفاً بر اساس آنچه در ذهنم مانده – نقل میکنم: Apple به عنوان میوهای که میخوریم، و Apple به عنوان محصول دیجیتالی که میخریم، تفاوتهای بسیاری دارد. یکی از تفاوتهای […]
زندگی عادی، حق مسلّم ماست
دوست عزیزم جعفر محمدی، سردبیر عصر ایران، مطلب زیبایی تحت عنوان مردم ایران چه میخواهند نوشته است که حیفم آمد آن را در اینجا بازنشر نکنم و شما از خواندنش محروم شوید: مردم ایران بیشتر طرفدار اصلاح طلبان هستند یا تمایلات اصولگرایانه دارند؟ آنها در انتخابات آینده به کدام جریان رأی خواهند داد؟ نگاه شان به مسأله فلسطین چیست؟ درباره ماندن یا رفتن بشار اسد چه فکر می کنند؟ چه دغدغه هایی درباره دولت آینده عراق دارند؟ یمنی ها چند پهپاد عربستان را ساقط کردند؟ افت یا افزایش محبوبیت حسن روحانی چقدر برایشان مهم است؟ تا چه اندازه برایشان مهم است که چه کسانی از کابینه دوازدهم حذف می شود و چه افرادی جایشان را خواهند گرفت؟ آمار بازدید کنندگان از نمایشگاه قرآن امسال، نسبت به سال قبل، بالا رفته یا پایین آمده است؟ تغییر و تحولات […]
معرفی کانال تلگرام دکتر محمد فاضلی
به واسطه معرفی دکتر رنانی در یکی از نوشتههایشان، با آقای دکتر محمد فاضلی آشنا شدم. و باز به توصیهی ایشان، این فایل صوتی ۲۰ دقیقهای از دکتر فاضلی را گوش دادم. بعد هم عضو کانال ایشان شدم (اینجا) و مشغول خواندن و شنیدن بقیهی حرفهایشان هستم تا بیشتر بیاموزم. به نظرم خصوصاً فایل صوتی ۲۰ دقیقهای ایشان، نشاندهندهی تسلط عمیق و دقیقشان بر تفکر استراتژیک و نیز نگرش سیستمی است. در گذشتههای دور، وقتی کسی میخواست حرفی را به گوش همه برساند، میگفت: خواب دیدهام که باید این را به هفت نفر بگویی وگرنه پس از هفتاد روز اتفاق بدی برایت میافتد. دکتر رنانی هم از تعبیر مشابهی استفاده کردهاند: فایل صوتی را برای ده نفر بفرستید که حداقل سه نفرشان دارای مسئولیت باشند. فکر میکنم میشود در ادامهی حرف دکتر گفت: اگر چنین […]
جنگ نیابتی و نکته کوچکی در مورد آن
مطلبی که اکنون مینویسم میتوانست بسیار دقیقتر و حاوی جزئیات بیشتر باشد. با این حال، چون فضای آن از محتوای روزنوشتهها فاصله دارد، صرفاً در حد چند سطر به آن اشاره میکنم. یکی از مفاهیم مهم در استراتژی – چه حوزهی جنگ و چه حوزه کسب و کار – مفهوم جنگ نیابتی است. ترکیب انگلیسی معادل جنگ نیابتی، Proxy War است. البته پراکسی بیشتر به نزدیکی اشاره دارد و از این نظر میتوان گفت جنگ نیابتی و Proxy War به صورت واژه به واژه با یکدیگر معادل نیستند. اگر چه برداشت شخصی من بر این است که جنگ نیابتی تعبیر دقیقتر و گویاتری است. جنگ نیابتی به جنگهایی گفته میشود که قدرتهای بزرگ در سرزمینی غیر از سرزمین اصلی خود با یکدیگر انجام میدهند. معمولاً سرزمینهای کوچکتر و ضعیفتر به عنوان زمین این بازی در نظر گرفته میشوند. مثالهای جنگ نیابتی در حوزهی […]
عبور از واقعیت: پدیدهی اجتماعی-سیاسی سالهای اخیر جهان
در سال ۲۰۱۶ میلادی، لغت Post-truth توسط آکسفورد به عنوان لغت سال انتخاب شد. البته این عبارت قدمتی بیش از ده سال دارد و رالف کیز در عنوان کتاب The Post-truth Era از آن استفاده کرده است. قبل از آن هم گاهی در نوشتهها از این تعبیر استفاده میشده و معمولاً منظور اشاره به دورانی بوده که حقیقتها آشکار میشده و به قول خودمان، ماه از پشت ابر بیرون میآمده است. همان یوم تبلی السرائر معروف. اما طی یکی دو سال اخیر، این اصطلاح معنای کاملاً متفاوتی پیدا کرده و به مفهومی کلیدی در گفتمان سیاسی و اجتماعی جهان تبدیل شده است. تعریف Post-truth در دیکشنری آکسفورد را میتوانید در بالای همین نوشته ببینید. اما چون این اصطلاح از مقالات و نوشتههای معاصر وارد دیکشنری شده است، جستجوی کاربرد آن در مقالات، میتواند تصویر کاملتری از آن در […]
من از توییتر، و فرهنگِ توییتری میترسم. خیلی میترسم.
پیش نوشت: ندارد. اصل بحث: عادت دارم نوشتههایم را با پیشنوشت آغاز کنم. در پیشنوشتها به نکات مختلفی اشاره میکنم که خوانندههای دائمی نوشتههای من به نوعی آنها را حفظ هستند. معمولاً اشاره میکنم که این حرفها بیشتر از جنس سلیقه است و شاید هم درست نباشد و البته هر کس نظری دارد و من هم از سر بیکاری آنها را نوشتهام و نخواندید هم چندان مهم نیست و حرفهایی از این دست. اما اینبار، احساس کردم که نوشتن هیچ کدام از آن حرفها – چه مثل عموم وقتها که واقعاً صادقانه و از ته دل آنها را میگویم و چه حتی معدود زمانهایی که به عنوان تعارف میگویم – صحیح نیست. این است که بدون پیشنوشت بحثم را شروع کردم. امروز در راس قدرتمندترین اقتصاد جهان، فردی مانند ترامپ نشسته که واقعاً موجب نگرانی […]
چگونه رقابتهای سیاسی را برای یادگیری خودمان به خدمت بگیریم؟
پیش نوشت: ای کاش میشد این مطلب را به عنوان یکی از درسهای مجموعه آموزشی تسلط کلامی در متمم منتشر کنم. اما با توجه به اینکه سیاست ما در متمم این است که هرگز درسی که حتی شائبه جهتگیری سیاسی دارد در آنجا منتشر نشود، این مطلب را در روزنوشته منتشر میکنم. البته قاعدتاً کسی که من را میشناسد، میداند که دغدغهی اول زندگیام آموختن و آموزاندن است و چندان ساده نیست که نیت خیر من را به مقصد و مقصود دیگری تعبیر کنند، با این حال به تعبیر پیامبر: اتقوا مواضع التهم (مناسب است از موقعیتهایی که ممکن است ما را در معرض اتهام قرار دهند دوری کنیم). اصل مطلب: این تصویر که میبینید کتابی است که در سال ۸۴ (ترم اول ورود به دانشکده مدیریت در مقطع ارشد) خریدم. کتاب توسط اساتید بزرگواری […]
آخرین دیدگاه