«قرچ. قرچ. قرچ دکتر شریعتی در حال خوردن خیار».
این اس ام اسی است که امروز صبح، وقتی هنوز در رختخواب هستم، برایم ارسال شده تا نخستین پیامک روزانه ام باشد. مدت زیادی است که این سبک اس ام اس ها رواج یافته است.
نمیدانم احساس شما نسبت به شریعتی چیست. حرفی که اینجا میخواهم بنویسم مستقل از موضع شخصی من نسبت به شریعتی است. همواره احساس میکنم که «بزرگان» یک ملت را نمیتوان به سادگی کوچک کرد. هر چند راه و رسم آنها را نپسندیم. هر چند آنها را دوست نداشته باشیم. خوانده ام که میگویند یکی از ویژگیهای توسعه فرهنگی این است که گذشتگان خود را بپذیریم و به آنها احترام بگذاریم.
من شریعتی را دوست داشته باشم یا از او نفرت داشته باشم، این مرد یکی از بزرگترین سخنوران معاصر کشور من بوده است. سخنوری چنان بزرگ، که هنوز هم، هر جمله عمیقی میشنویم و گوینده اش را نمیدانیم، میگوییم: «حتماً شریعتی گفته است» و سخنوری چنان با نفوذ که کلاسهایش در ارشاد از کلاسهای دانشگاهی متراکم تر و پرطرفدارتر بوده است و چنان تأثیرگذار، که زیبایی کلامش در بسیاری از موارد، ضعف استدلالهایش را سالهای سال پوشش داده است. چگونه میتوانم چنین فردی را از تاریخ کشورم حذف کنم یا به تمسخرش بپردازم؟
من همین مشکل را با حکومتها و دولتهای قبلی هم دارم. کسی که هدایت سکان این کشور را چندین دهه بر عهده داشته است، ضعیف یا قوی، مرحوم یا ملعون، بخشی از تاریخ این کشور است. چگونه به تمسخر تاریخ خود می نشینیم؟
ایمان دارم که ملتی که بزرگان خود را به تمسخر بنشیند، هرگز طعم بزرگی را مزمزه نخواهد کرد…
پی نوشت اول) روزی در جلسه ای خارج از ایران، یکی از دوستان فرانسویم انتقادهای بسیار تندی از پیامبر اسلام کرد. به من گفت نظر تو چیست؟ دیدم فضا و حوصله، فضا و حوصله ی بحث و گفتگوی منطقی نیست. گفتم: «من معلمم. خودم را قوی میدانم اما به ندرت میتوانم ۳۰ نفر دانشجوی سر کلاسم را با خودم همراه کنم. چگونه در مورد کسی نظر بدهم که یک میلیارد نفر را با خودش همراه کرده است؟»
پی نوشت دوم) در یکی از اداره کل ها در راه آهن، تصویر تمامی مدیرکل ها از بدو تأسیس راه آهن تا امروز، نصب شده است. بعضی از آنها خارجی هستند. بعضی خدمتگزار بوده اند. بعضی به خیانت متهم شده اند. اما عکس تمامی آنها با توضیح کوتاهی در مورد نام و نام خانوادگیشان، بر روی دیوار نصب شده. از معدود جاهایی است که فرهنگ عمیق و قدرتمند را میشود حس کرد. انسانها بزرگ و کوچک دارند. محبوب و منفور نیز دارند. اما هیچ انسان بزرگی را حتی در صورت منفور بودن، نمیتوان از تاریخ یک کشور حذف کرد.
پی نوشت سوم) بزرگش نخوانند اهل خرد، که نام بزرگان به خردی برد…
دکتر شریعتی انقدر آدم بزرگ و سیاست مداری بودن که الانم ک سالهاست جاشون خالیه دشمنان خودشونو دارن.این پیامکهای پوچ کار کسی نیست جز بدخواهان ایشون و این مملکت که میخوان جوونارو نسبت به تاریخ کشور و بزرگان قهرمانش بدبین کنن.من واقعا برای همچین آدمایی متاسفم
پدرم میگه تا کوچیکی نکنی به بزرگی نمیرسی و کسی کوچیکیتو نمیکنه…!
از مردمی که قهرمانشان جومونگ و خرم سلطان است انتظاری بیشتر از این نمیره.
“نظریه امت و امامت” و “تفسیر انقلابی از تشیع” و تاثیر این دو مقوله بر آینده ایران! باعث شده بود که نظرم منفی باشه نسبت به شریعتی . شریعتی رو یه شعبده باز(سخنور) میدونستم که سعی میکرد شمع رو به عنوان خورشید به ما قالب کنه(میدونم نگاه دقیق و عمیقی نیست، جامعه و کلا علوم انسانی پیچیده تر از این حرفهاست که بتونیم نظرات قطعی در موردش داشته باشیم مگر در موارد مشخصی. ).
احتمالا تفسیرهای افرادی چون عباس میلانی و امثالهم رو در این مورد شنیده ای.
اما با خواندن پستهای تو در مورد شریعتی (امشب چند ساعت وبلاگ برای فراموشی را خواندم) و فکرکردن الان باورم اینه که نگاهم درست نبوده . آدمها خاکستری اند. آدم های مهم(از گاندی گرفته تا هیتلر) را هم نمی توان نادیده گرفت… به قول خودت کاش شریعتی کمی فلسفه(نیچه،اپیکور،شوپنهاور،…!) و اقتصاد میخواند(چی میشد) ..
۱ نکته : میدونم قبول داری که میشود حتی در مورد آدمی که ۱ میلیارد طرفدار دارد هم نظر داد. شکی در این نیست . اما در اینکه ۱میلیلرد طرفدار دارد شک دارم(آیا این ۱میلیارد نفر او را میشناسن ؟ از کجا میدونیم ۱ میلیارد ؟ من که به این آمارها اعتقادی ندارم) اصلا خیلی وقتها در این دنیا با این وضع مردم(که البته بهتر از گذشته هستن ) داشتن طرفدار زیاد میتونه نشانه خوبی نباشه …
اتفاقا رواج این پیامکها خیلی بجا و به موقع بود نسل جدید دیگر فرسنگها از دکتر علی شریعتی و آرمانهایش دور شده بود نمی گویم هدف وسیله را توجیه می کند ولی اگر این پیامکها باعث شده حتی یک نفر تحقیق کند دکتر که بود باز ارزشش را خواهد داشت .
با سلام متن زیباتونو خوندم بسیار متین و به جا فرمودید.اما لازم دونستم اینو هم بگم این اس ام اس ها فلسفشون تمسخر دکتر شریعتی بزرگ نیست .موضوع اینه که تو صفحات اجتماعی آدمایی هستن که درد دلشونو مینویسن بعد اونو نقل از دکتر شریعتی میکنن . یه سری مردم هم بدون اینکه بدونن این نوشته واقعا از کی نقل شده همین طور انتشارش میدن . در واقع این اس ام اس ها تمسخر اون افراده
پس چرا ریس جمهور فعلی جک روزتونه؟؟؟ آقای پای بند به ارزشهای مملکت؟؟؟
جوک و طنز دو مقوله مختلف هستند دوست من. جوک اون چیزیه که شما در روز به دلیل اینکه کار مفیدتری نمیتونی انجام بدی، وقتت رو با فوروارد کردن و اس ام اس کردنش پر میکنی.
طنز یک درد و دل دوستانه است از کسی که خودش رو درون یک سیستم میدونه.
حرف من طنزه. حرفهای تو جوک.
با سلام به همۀ دوستان
تا جایی که من میدونم و شنیدم ، همه جای دنیا به افراد فرهیخته و بزرگِ اون جامعه ، همیشه احترام میگذارن و اونها رو منشا اثر و تغییر می دونن و همیشه به نیکی ازشون یاد می کنن. ولی متاسفانه در ایران و بین همۀ لایه های جامعه ، سیستم لمپنیسم برقراره و سعی می کنیم با تحقیر بزرگان و فرهیختگان ، وقت گذرونی کنیم و با فوروارد کردنِ جوک های بی محتوا و به دور از اخلاقیات ، روزمون رو به شب وصل کنیم و در این میانه ، بعضی از کشورهای همزبانِ همسایه ، به دنبال این هستن که مفاخرِ ما رو به نامِ خودشون ، سند بزنن . این نتیجۀ قدر نشناسی و فراموشی و عدم تعلقِ خاطر ماست
ارادتمند و به امید دیدار در ۶/۶
سلام مهندس عزیز. با شما موافقم و ممنون از نوشته ات
بزرگش نخوانند اهل خرد، که نام بزرگان به خردی برد…
ایمان دارم که ملتی که بزرگان خود را به تمسخر بنشیند، هرگز طعم بزرگی را مزمزه نخواهد کرد…
سلام شبتون به خير
من هم چند باري از اين جور پيامها اومده برام درسته با خوندنش خنده ام ميگرفت ولي حسم بد بود نسبت بهش البته كسي هم در مورد اين جور پيامكها حرفي نزده بود يا حداقل من نشنيده بودم و هميشه يه شوخي فرضش ميكردم ولي با خوندن متن شما فهميدم براي اصلاح جامعه و ارج نهادن به انسانهاي گذشته و حال هر كسي اول بايد از خودش شروع كنه
راستي استاد اين نوع جوك و مسخره كردنها فقط مربوط به شخصيتهاي تاريخي نيست ازنوع مذهبي و سياسي و مسخره كردن زبان و اقوام مختلف هم هست يعني فكر كنم اين خانه از پاي بست ويران است
” گذشته خود را بپذیریم و به آن احترام بگذاریم ”
برای من جمله عمیق و تاثیر گذاری است . پذیرفتن نه قضاوت کردن (نه تایید کردن و نه لعنت کردن نه توجیه کردن ) نه مخفی کردن نه وارونه جلوه دادن ……. .
اولین گام پیشرفت و توسعه واقعا هم همین است که واقعیت را در باره ی گذشته مان همان گونه که بوده بپذیریم البته این پذیرفتن شهامت هم می خواهد .
آقای شعبانعلی کلا دیدگاه تون درباره بسیاری از مسایل دوست دارم.
به نظرم باید گفت ملتی که واقع بین نیست وضعش بهتر از این نمیشه چیزی که من دیدم تو رفتار خیلی از اطرافیانم (یا گاهی خودم )این بوده که نمیتونن واقع بین باشن مخصوصا در برخورد با شخصیت های تاریخی یا طرفو میبرن به اوج در حدی که ادم شک میکنه واقعا ادم بوده یا از ما بهترون که یه زمانی هم برای دکتر شریعتی صادق بود یا طرفو میکوبن ته دره (با جک درآوردنو ….)که بازم آدم میمونه هاجو واج .به نظرم این یکی از اثرات آموزه های رسانه ملیه که خوده منم ازش مستثنی نیستم هر وقت یه برنامه تاریخیو تو تلویزیون یا کتابای درسیمون به خاطر میارم که میخواسته یه شخصیتو معرفی کنه همیشه با حب و بغض در موردش صحبت کرده کم بوده دفعاتی که شخصیتو همونطور که بوده نشون بده و اموزش بده خب این ادم کارهایی میتونسته انجام داده و الان جز تاریخ ماست و ما باید قبول کنیم .در مورده دکتر شریعتی هم بالاخره ایشون آدمی بوده که یه زمانی حسینیه ارشاد غلغله بوده بخاطره سخنرانی این آدم چیزی که بعد ها ما به ندرت اینو دیدیم و حتما چنین کسی حرفی برای گفتن داشته پس باید برای داشتن نگاه واقع بینانه حداقل بریم ببینیم چی گفتن. نه این که جک بسازیم.
این کارا یه بانی داره که با لوث کردن یه شخصیت؛دوست داره ارزش گفتار رو کم کنه و از بین ببره و عوامی که حدود شوخی رو نمی دونه و این مناسب ترین راه برای از بین بردنه بدون اینکه کسی گلیه ای کنه
سلام شرمنده از اینکه دیر اومدم، یه مدت اس ام اس سخنان شریعتی مد شده بود خیلی ها که نخونده بودنش علاقه مند شدند، طوفان به مسخره گرفتن همچین شخصی از کجا شروع شد چرا شروع شد و چرا انقدر گسترش پیدا کرد میشه یه سوال بی جواب. اگه هر کدوم از ما که این اس ام اسا رو دریافت کردیم حذف میکردیم شاید…
خیلی خوبه که به این موضوع اشاره کردید،ممنون
ولی یه چیز شدیدا ذهن من و مشغول کرده…مگه نمیگن فرهنگ رودخانه ایست به قدمت تاریخ؟؟؟؟
مگه ما این رودخونه رو نداریم و نداشتیم.؟؟؟مگه جز اولین تمدنها نیستیم؟؟؟چی شد که اینطوری شدیم؟؟؟؟شاید یه دلیلش اینه که ما دقیقا مثل مالنا (سمبل کشور زیبا ) بارها و بارها مورد تجاوز قرار گرفتیم و بعد از اون تجاوزها نتونستیم دوباره رو پای خودمون وایسیم و شاید همچین بدمونم نیومد از اون وضعیت..نتیجشم شد این فرهنگ حرومزاده وصله پینه ای تیکه تیکه..نمیدونم شاید؟؟؟
از قیمت یوسف نشود یک سر مو کم هرچند خریدار به بازار نباشد..(هرچند که این جور شوخیها باعث کوچیک موندن انجام دهندگانش میشه)
یارب مباد که گدا معتبر شود (بدتر از اون اینه )
متن کامل و زیبایی بود اینو باید خیلی جاها شر کرد مخصوصا واسه این شریعتی دوستان مدل ۲۰۱۲-۲۰۱۳
در خانه ای که بزرگترها، کوچک شوند کوچکترها هرگز بزرگ نخواهند شد.
وقتی این جواب رو دادید در پاسخ بهتون چ جوابی دادن؟
گفت: «این یعنی اینکه از او دفاع میکنی؟» و من گفتم: «نه! این یعنی اینکه به او حمله نمیکنم.»
همیشه آرزومه که قدرتی داشته باشم که پاسخ خوب رو در زمان خوب بیان کنم .. . بارها و بارها و بارها شده که بعد از یک گفتگو (فارغ از مهم یا غیر مهم بودن اون) خودم رو سرزنش کردم که چرا فلان مطلب رو نگفتم چرا نوع دیگری پاسخ ندادم چرا کم گفتم چرا زیاد گفتم !!! نمیدونم راهم کجاست واقعا قدرت سخنوری و قدرت مذاکره ست که این ذهن فرد رو در ایجاد بیانات به موقع یاری میده یا مطالعه و داشتن آگاهی و اطلاعات عمومی یا ترکیبی از عوامل مختلف … هرچه که هست من فکر میکنم گاهی این ابزار واقعا برای انسان حیاتیه ..
واقعا حیفه که به راحتی بیایم آدمی مثل دکتر شریعتی رو اینجور خراب کنیم در اصل به خودمون داریم ضربه میزنیم…
جوابی که در پی نوشت اول دادید خیلی زیبا بود
۱- حقیقتا با جمله ای که قرمز کردید موافق نیستم.
“ایمان دارم که ملتی که بزرگان خود را به تمسخر بنشیند، هرگز طعم بزرگی را مزمزه نخواهد کرد…”
خیلی های دیگه ادم های بزرگ رو مسخره کردند بزرگ هم ماندند. البته بستگی داره بزرگی رو در چه ببینی.
۲- بخشی از ملت همه ملت نیستند. فکر نمی کنم دایره این تمسخرات خیلی گسترده شده باشد. آن ها که دوست دار علی شریعتی هستند اشاعه دهنده آن نیستند و آن ها که نمیشناسند او را بعد از مدتی چیز دیگری رو مسخره خواهند کرد. این نیز بگذرد.
۳- من هم از این که شریعتی به تمسخر کشیده شود ناراحت بودم. و مدتی با کسانی که این چنین اسمس هایی می فرستادن برخورد می کردم. اما بعد از مدتی از خودم پرسیدم این قضیه از کجا شروع شد؟ چرا مردم شروع به این اسطوره شکنی احتمالا نا خود آگاه کردند؟
دقیقاً از زمانی که شریعتی زدگی شروع شد. از زمانی که یک سری آدم بدون هیچ شناختی از شریعتی نقل قول های وی را دائما در این شبکه های اجتماعی به اشتراک گذاشتند. همه اسمس زدند. بعد از آن بود که خیلی ها شروع به پس زدن کردن. لوث کردن گفتارهای زیبای علی شریعتی نه از زمانی که اسمس های خنده دار فرستاده شد شروع شد بلکه از آن جا شروع شد که همه و همه هی حرف های شریعتی را نقل کردند.
۴- حرف های سرکار خانم سوسن شریعتی بسیار زیبا است در این خصوص.
سلام استاد …..چه جواب عمیقی دادین در عین سادگی….
فرمایش شما متینه ولی یه امّای کوچک این وسط هست.
در جامعه مکانیسمی دفاعی وجود داره که تندروی در یک دیدگاه رو با طنز و مطایبه زیر سؤال می بره این طنزهای دکتر شریعتی رو هم از این منظر می شه تحلیل کرد. افراط در صنم سازی از افرادی نظیر شریعتی یا کوروش، باعث فعال شدن این مکانیسم می شه
آقاي شعبانعلي آدماي كوچيك با هم فرق دارند.صرفا اون آدم كوچك آدم حقيري نيست خيلي ها بودند و هستند كه كار هاي كوجك خودشون رو به درستي انجام ميدن.توي يه جامعه ايده آل از نظر بنده فرمايش شما جوابي كه به خانم مرجان داديد بله كاملا ايده آله ولي تو جامعه اي كه آدماش به خاطر رسيدن به يه صندلي رياست آدماي ديگه رو زير پا له كنن موجه نيست.كم نيستن اون جامعه ما افراد كوچيكي كه وقتي ازشون تقدير شد الان شدن يه هيولا كه با هيچي نميشه دست و پاشونو قطع كرد.
از هیتلر به همان اندازه میشود درس گرفت که از گاندی. شاید از هیتلر بیشتر.
۷۰۰۰ تا استاد!!!
یعنی اصلا امیدی نیست؟؟
دختر شریعتی طی مقاله ای عنوان کرده این یک موج اسطوره شکنیه و خودش ثابت میکنه که شریعتی اسطوره بوده که الان در صدد شکستنش براومدن.من با این تحلیل موافقم.
جالب بود سارا اینطوری بش نیگا نکرده بودم….البته من با اسطوری مخالفم بهتر بگیم بی ارزش کردن تموم اونچه که افراد بزرگ و اهل تفکر انجام دادن و بهش پرداختن (حتی اگر این بزرگی منش و تفکرشون محدود به زمان و دوره خودشون بوده)
متاسفانه، خیلی راحت و در مهمانی ها و دور همی های دوستانه هم می بینیم که این فرهنگ بیمار حضور داره. خیلی راحت دوستی رو که اتفاقا خیلی هم تو کارش موفق و پیروز بوده رو تخریب می کنن. پذیرفتن این که بعضی حتما می تونن از ما بالاتر باشن و یا توانایی های بیشتری داشته باشن ظاهرا خیلی برای ما ها سخت می آد. شاید با همون صحبت های خودت در مورد تفکر سیستمی باید دنبال ریشه های این کودکی غالب اجتماعی در هزاران سال گذشته بگردیم.
سلام
استاد من با حرفتون در مورد انسانهایی مثل استاد شریعتی موافقم ولی در مورد بعضی از انسانهایی که در این کشور در سمت دولتمرد کار کردن و فقط زیان رسوندن و خودشون رو آدمهای برحقی میدونن مخالفم.
هیچوقت اونها رو آدمهای بزرگی نمیدونم.
به نظرم آدمهای کوچیکی هستن که توهم بزرگ بودن دارن.
استاد ببخشید این سوال رو میپرسم,
یه میل به طور متوسط چه مدت در چرخه انتظار میمونه تا بهش جواب بدید؟
ایمیل های خوانده نشده فعلاً به حدود ۷۰۰۰ عدد رسیده و متأسفانه حجم کارها فعلاً در حدیه که فقط ایمیل های کاری رو جواب میدم.
—————————————————————————————————————
در خصوص آدمهای بزرگ و کوچک، من فکر میکنم همون آدمهای کوچک هم باید مطرح بشن. باید زندگینامه شون نوشته بشه و خونده بشه. باید در موردشون بدون غرض ورزی حرف زده بشه. اگر اونها رو از تجربیات یک ملت حذف کنیم، مجبور میشیم تجربیاتشون رو تکرار کنیم.
راجع به پيامبر اسلام چه خوب و در عين سادگي چقدر محكم دفاع كردين. فكر ميكنم طرف بعد از شنيدن جمله تون حرفي براي گفتن نداشته. .
يکي از مشکلات فرهنگي ما در جامعه، قضاوت در مورد ديگران است بدون اينکه هيچ شناختي از فرد داشته باشيم…به راحتي زير سوال مي بريم قضاوت مي کنيم ….
همیشه منتظر نوشته های جدیدتون هستم و میخونم
گاهی بعضی موراد هست که ذهنم درگیرش نیست تو اون برهه ای که میخونم اون نوشته رو …
در هرصورت همیشه باهاتون هستیم