جناب شعبانعلی گرامی

جملات بسیاری در ذهنم ردیف کرده بودم تا برایتان در مورد اینکه از «گذشته» نمیتوان به آینده رسید، بیاورم. دوست داشتم نتیجه ماه ها و سال ها تفکرم را که اخیرا با استفاده از اشخاصی نظیر «دکتر خلجی، E.h.Carr و مایکل استانفورد» جنبه علمی تر و شسته رفته تری هم به خودش گرفته است را برایتان بنویسم و در این مورد «داد سخن» بدهم. اما یادم افتاد که همه این مفاهیم هنوز در «ذهن من» رسوب کرده اند و هنوز نتوانسته اند عمیقا هضم شوند، به همین دلیل، با یک «لبخند» کوچک بر نوشته شما و مارشال مک لوهان، از کنار این نوشته می گذرم و البته اساسا افر اد بیشتری را (به عادت مألوف) با لینک دادن به نوشته های شما در صفحات اجتماعی ام، به این طرف خواهم کشانید.

با تشکر

محمدرضا جان. یه تحقیق کوچیک در این زمینه انجام دادم و به مطلب جالبی برخوردم که می گفت محققان در حال بررسی و مطالعه بر روی «کاسه های سرامیک نقاشی شده» و «ابسیدین» هایی هستند (ابسیدین یا شیشه ولکانیکی، سنگ غنی از سیلیکاتی است که که به سرعت سرد شده است)؛ که ساخته ی دست بشر مربوط به دوره ی pre-Hispanic (زمان قبل از فتوحات اسپانیایی ها در نیمکره ی غربی (آمریکا) – بین سالهای ۱۲۰۰ تا ۱۴۵۰ میلادی) هستش و با این مطالعه می خواهند در مورد رشد، فروپاشی و تغییر شبکه های اجتماعی به اطلاعاتی دست پیدا کنند.
اونها در تحقیقاتشون بر روی کاسه های سرامیکی اون دوران دریافتند که شبکه های اجتماعی در فواصل طولانی مکانی بین آدم ها، خیلی پیش از پدید اومدن اینترنت وجود داشته. و جالبه که وسیله ای که آدم ها در اون زمان برای این منظور ازش استفاده می کردند، «پاهایشان» بوده!
این مطالعه بر اساس تجزیه و تحلیل ۸۰۰ هزار، کاسه ی سرامیک نقاشی شده و ۴۸۰۰ ابسیدین ساخته ی دست بشر است. آنها دریافتند که انواع مشابهی سفال های نقاشی شده در روستاهایی وجود داشت که بیش از ۲۵۰ کیلومتر از هم فاصله داشتند، که نشون میده روابط گسترده بین آدمها در فواصلی به این دوری از همدیگر حفظ می شده.
و اگر به این موضوع توجه کنیم که در اون زمان هیچ وسیله ی نقلیه به شکل امروزی وجود نداشته پس به این نتیجه می رسیم که این موضوع نیازمند تلاش زیادی بوده.
اونها در تحقیقاتشون از این مصنوعات بشری استفاده می کنند تا بفهمند که چطور شبکه های اجتماعی تکامل پیدا کرده و در طول یک دوره ی زمانی شاهد تغییرات جمعیتی در مقیاس بزرگ و مهاجرت آدم ها از راه های دور و تشکیل روستاهای بزرگ بوده ایم.
و به نظر می رسه که جامعه ی آن دوران، تفاوت زیادی با امروز نداشته، فقط چیزی که تفاوت داشته «وسیله ها» بوده.
مطلب خیلی جالبی بود که اگر شما یا دوستان دیگرمون علاقمند به خوندنش باشید:
منبع: http://goo.gl/rCZPS
(sciencedaily)
و خیلی جالب برام بود وقتی مراحل ده گانه ای مارشال مک لوهان در War and Peace in the Global Village رو هم دیدم و متوجه شدم او هم به «وسیله» ها اشاره می کنه که در طول تاریخ در شبکه های اجتماعی ما انسان ها، مرتب داره تغییر پیدا می کنه.
——–
درضمن بخش جدید «تصویر روز» در روزنوشته ها چقدر خوبه… ممنون.:)

سلام ؛ دوازده سیزده ساله بودم که پسرخاله همسال ام با هیجان توام با افتخار از ابتکار دوستش می گفت که سه سال پیش روی یک اسکناس ۱۰۰ تومانی مطلبی نوشته و امضا کرده و خرجش کرده بود و پس از گذشت سه سال، اسکناس مذکور، دوباره به دستش رسیده بود و خوشحالی زائد الوصفی نصیبش شده بود. آن موقع خبری از شبکه های اجتماعی و اشتراک ویدئو و … نبود اما روح و فطرت(با سایزهای مختلف لارج و ایکس لارج و…) همان موقع هم سرجایشان بودند. از این مثال ملموس تر و البته فراگیرتر، داستان نوشتن روی آستر بدرقه کتب ادعیه ای است که در مشاهد مشرفه مثل حرم امام رضا(ع) دست به دست می شود و خیلی هم باسابقه است؛ حتما شما هم نمونه هایی دیده اید که طرف خودکار را بر می دارد و می نویسد که ” خانمی خواب حضرت را دید … هرکس این نوشته را خواند باید ۱۰۰بار آنرا بنویسد و…” جالب اینکه گویا از آن موقع هم لایک دادن البته از روی اجبار و ترس از تهدید وجود داشته. اینها را نوشتم تا بگویم همیشه در مواجهه با پدیده های نوظهور بویژه در حوزه تکنولوژِی، باید ساده تر و عمیق تر نگاه کنیم و دستپاچه نشویم. استادی داشتیم که مقایسه جالبی می کرد و می فرمود: بشر بعد از این همه سال توانسته تا اطلاعات را کدگزاری کند و در بستر اینترنت از یک سر دنیا به آن سرش در لحظه ارسال کند این در حالی است که آصف بن برخیا وزیر یا ندیم یا دوست حضرت سلیمان ، در لحظه ماده و جسمی مثل تخت بلقیس را از یک سوی دنیا به سویی دیگر جابجا کرده است.
قَالَ الَّذِی عِندَهُ عِلْمٌ مِّنَ الْکِتَابِ أَنَا آتِیکَ بِهِ قَبْلَ أَن یَرْتَدَّ إِلَیْکَ طَرْفُکَ »[۷]
«کسی که دانشی از کتاب داشت گفت: پیش از آنکه چشم بر هم زنی آن را نزد تو خواهم آورد»

سلام
خیلی دلم می خواست که این نوشته ادامه داشته باشه اما از این خوشحالم که فرصت فکر کردن رو برامون فراهم کردید.
سوالی که برام مطرح شد اینه که آیا باید نقاط عطف تاریخی و فعلی از یک جنس باشند؟ مثلاً شاید سیستم انتقال اطلاعات با چاپارها رو به علت این که یک شبکه ارتباطی ایجاد کردند می شه با شبکه های اجتماعی مقایسه کرد یا این که مثلاً موضوعی مثل آتش یا فولاد هم با شبکه های اجتماعی قابل مقایسه هستند؟
برای مثال اگر شبکه های اجتماعی رو با چاپارها مقایسه کنیم، سرعت شبکه سازی به مراتب بالاتر میره و کسی که بتونه از این سرعت ارسال و دریافت اطلاعات به درستی استفاده کنه و از اطرافیانش با خبر بشه می تونه تاثیرگذاری بیشتری داشته باشه.
حتی اگر آتش رو هم به عنوان یک موضوع قرار بدیم میشه گفت اونهایی که شبکه های اجتماعی دارن مثل اونهایی هستند که صاحب سنگ چخماق برای روشن کردن آتش هستند و می تونن کنترل بیشتری روی اطرافیانشون داشته باشن.
(البته قطعاً تحلیل های من خیلی ضعیف هستن، به بزرگی خودتون ببخشین 🙂 )
سوال دومم هم اینه که از چه منبعی میشه برای یادگیری این روش استفاده کرد؟ به نظرم روش جذابی بود و دوستداشتنی تر از روش سناریو پردازی.
سوال سومم هم اینه که این نقاط عطف رو بر چه اساس انتخاب می کنند؟ مثلاً شما می فرمایید که نقاط عطف معدودی در تاریخ بوده. ولی به عنوان مثال برای انقلاب صنعتی بعضی ها میگن ۳ تا داشتیم، بعضی ها میگن ۵ تا و بعضی ها مثلاً به پرینت سه بعدی اشاره می کنن و میگن این یه انقلاب صنعتیه که اثر بزرگی خواهد داشت و زنجیره تولید و تامین رو تغییر میده و … (مثل ماجرای همین شبکه های اجتماعی).
در ضمن ممنون از توجه محمدرضای عزیز که پاسخ های کامنت های من در متمم رو هم خیلی دوستداشتنی میده.

موقع خوندن پی نوشتها چیزی که به ذهنم خطور کرد قسمتی از کارتون پلنگ صورتی بود
که در اون پلنگ صورتی قصد داشت به همراه یه شخصیت دیگه قطعه سنگی رو تا مکان
خاصی جابجا کنه. قطعه سنگ مکعبی و سنگین بود و غلط دادنش بسیار سخت.
در نهایت بعد از آزمون و خطاهای زیاد و استفاده از ابزار های مختلف پلنگ صورتی فکری به سرش زد! استفاده از چرخ!

وقتی در حال تحلیل و نتیجه گیری از فکرش بود، در عالم خیال از یک چرخ ساده به گاری و درشکه و نهایتا به اتومبیل رسید.
کمی که نتیجه فکرش رو گسترش داد، ترافیک و به طبع آلودگی هوا و آلودگی صوتی صوتی، و تصادف به وجود اومد.
همون لحظه از فکر خارج شد و بلافاصله با چکش چرخ رو نابود کرد و شروع به غلط دادن همون قطع سنگ مکعبی کرد.

کنترل!
به شخصه معتقدم هر فکر و ایده که در نهایت نتیجه عملی اون یک دست آورد خواهد بود،
تا زمانی که روی نفس به وجود اومدنش کنترل داشته باشیم مفید خواهد بود. البته اگر فی نفسه مثبت باشه!

شاید شبکه های اجتماعی را بشه با جاده ابریشم مقایسه کرد. این جاده به خودی خودش مسئله ی مهمی برای ساخت نبوده (نه تکنولوژی ساخت نه بزرگ بودن سازه نه …) . مهم بازده ای بوده که از انتقال اجناس و بازرگانی اش نصیب کشورهای در مسیر میکرده.
به همین شکل میشه به نتیجه مشابه در خصوص پیشرفت های علمی در زمان جنگ جهانی دوم (و سال های منتهی به اون) رسید. مهم ترینش استفاده ابزاری از دانشمندان (نازی) در خصوص ساخت جنگ افزار ها بود. یکی از روایات معروف در خصوص ساخت راکت یا موشک -برای اولین بار در دنیا- این هست که ورنر فن برون این طرح رو برای هیتلر پرزنت میکنه و هیتلر خوشش نمیاد و طرح به کلی فراموش میشه. تا اینکه بعد از مدتی استفاده ی به صرفه از این اختراع در جنگ با انگلستان مورد توجه قرار میگیره و یک آزمایشگاه بسیار مجهز برای فن فرون در مدت کوتاه ساخته میشه تا به نتیجه برسه… بعد از جنگ فن برون به امریکا میره و تجربیاتش رو برای ناسا به کار میگیره تا اولین موشک های فضاپیما (شامل موشکی که آپولو رو به ماه فرستاد) نتیجه کارهاش میشه. هدف فن برون مسلما کشتار نبود ولی علمش پیام مرگ را به همراه داشت.

حالا میرسیم به سوال اصلی پی نوشت ۲ که هدف شبکه های اجتماعی رسوندن چه پیام و مفهومی است؟