پیش‌نوشت: این مطلب زیرمجموعهٔ گفتگو با دوستان محسوب می‌شود. حرف‌هایی که در پاسخ به صحبت‌ها، نظرات، سوال‌ها و تحلیل‌های دوستانم می‌نویسم. فعلاً‌ بحثش را باز کرده‌ام تا بعد از نسیم طالب به سراغ آن برویم. ابتدا حرف‌های نوید شهبازی و هدی را که زیر «نسیم طالب؛ شام خوب، صبحانهٔ بد» نوشته بودند می‌آورم. حرف‌های هدی من تصمیم دارم که مترجمی زبان انگلیسی بخونم. سرچ کردم و از چت جی پی تی سوال کردم که آیا در آینده با وجود پیشرفت هوش مصنوعی آیا همچنان نیاز به مترجمان انسانی هست یا نه. جواب مثبت بود و گفته شد که این رشته و حرفه منسوخ نمی شه. می خواستم نظرت تو رو بدونم. آینده مترجمی زبان انگلیسی چیه از نظرت؟ یه استادی داشتیم که میگفت یاد گرفتن زبان چینی در عصر حاضر کار هوشمندانه‌ایه. به نظرت اینطوره؟ آیا انگلیسی […]

پیش‌نوشت صفر – تاریخچه متن بخش اول در تاریخ ۴ مرداد ۱۴۰۳ نوشته شده / سپس در تاریخ ۱۵ مرداد ۱۴۰۳ بخش‌هایی به آن افزوده شده است. پیش‌نوشت یک: تا به حال دومرتبه دو مطلب درباره چت جی پی تی (و در واقع دربارهٔ مدل های بزرگ زبانی) نوشته‌ام که البته هر دو نیمه‌کاره مانده‌اند: چند نکته اولیه درباره چت جی پی تی چت جی پی تی و ویتگنشتاین علی‌القاعده این مطالب باید با هم ترکیب می‌شدند (بشوند) و آن‌چه الان می‌نویسم هم باید بخشی از همان نوشته باشد (بشود). اما با هدف فاصله گرفتن از کمال‌گرایی، فعلاً‌ این نکته را هم در همین‌جا می‌نویسم. متخصصان هوش مصنوعی بسیار بهتر از من می‌دانند که این بحث، سر دارد و ته ندارد و به علتی که در ادامه خواهم گفت، جزو سوالاتی است که به گمانم […]

کسانی که به هوش مصنوعی و علوم مرتبط با آن علاقه دارند، معمولاً سینوسکی را می‌شناسند. ترنس سینوسکی (Terrence Sejnowski) محققی عمیق، صاحب‌نظری پیشرو و نویسنده‌ای خوش‌قلم است که الان هشتمین دههٔ‌ زندگی خودش را می‌گذراند و اغلب کسانی که به شبیه‌سازی مغز علاقه‌مند هستند و عصب‌شناسی محاسباتی (Computational Neuroscience) را دنبال می‌کنند، آثار او را در این حوزه خوانده‌اند. خوشبختانه سینوسکی کتابی خواندنی هم دربارهٔ چت جی پی تی نوشته که انتشارات دانشگاه MIT پاییز امسال منتشر خواهد کرد. سینوسکی چند بار در کلاس‌ها و سخنرانی‌هایش – که فیلم آن‌ها در یوتیوب موجود است – داستان یک سگ را تعریف کرده و با استفاده از این داستان، نکتهٔ بسیار مهمی را برای مخاطبانش شرح داده است. متأسفانه وقت و حوصله نداشتم که دقیقاً پیدا کنم در کجا و کی این داستان را گفته، اما […]

احتمالاً خبر درگذشت دنیل دنت (Daniel Dennett) را خوانده یا شنیده‌اید. نام دنت برای خوانندهٔ نوشته‌ها و شنوندهٔ فایل‌های صوتی و پادکست‌های من ناآشنا نیست. درست مثل ریچارد داوکینز و مثل کریس هیچنز. از سال‌ها قبل، خواندن کتاب Kinds of Minds او را به بهانه‌های مختلف به دوستانم توصیه کرده‌ام و آخرین بار هم در آموزش هدف گذاری برای توصیف مفهوم شناخت (cognition) تعبیری از او را نقل کردم. در جهان علم و جهان‌بینی علمی، برخلاف برخی جهان‌بینی‌های دیگر، افکار مهم‌تر از افرادند. به همین علت معمولاً بر مرگ دانشمندان، مرثیه‌سرایی نمی‌کنند. متنی که داوکینز برای مراسم خاکسپاری خود نوشته شاهدی بر همین نگاه است. در عین حال نمی‌شود ناراحت نشد. از دست دادن دنت حیف بود. آن هم درست در زمانی که ابزارهای هوش مصنوعی با تکیه بر قدرت پردازش بیشتر و دسترسی بسیار […]

پیش‌نوشت: آن‌چه در این‌جا می‌نویسم، مرتبط با مطلبی است که اوایل سال درباره چت جی پی تی نوشتم و چند مرتبه هم آن را کامل‌تر کردم. این مطلب هم احتمالاً در آینده از به همان نوشته افزوده خواهد شد. اما فعلاً به دو علت آن را جدا منتشر می‌کنم. نخست این‌که خواندنش راحت‌تر باشد (اسکرول کردن نوشتهٔ‌ طولانی قبلی، خسته‌کننده است). دوم هم این‌که برای جواب دادن کامنت‌های بچه‌ها زیر نوشته‌های دیگر، از جمله زیر نوشته متن مرگ ریچارد داوکینز، به تعبیرها و اصطلاحاتی نیاز داشتم که ناگزیر باید ابتدا در قالب یک نوشته شرح‌شان می‌دادم. جدا شدن این بخش از بحث چت جی پی تی،‌ یک تیر و دو نشان خواهد بود. پیچیده‌ترین هوش «مصنوعی» روی زمین ما هستیم نه Chat GPT لازم است ابتدا یک نکتهٔ مهم را شرح بدهم. هر آن‌چه بعد از […]

آن‌چه در این نوشته می‌خوانید (فعلاً): پیش‌نوشت‌ها زبان به عنوان زنجیره‌ای از کلمات مدل‌سازی زبان به عنوان زنجیره‌ای از کلمات چه کاربردهایی دارد؟ پیش‌بینی کلمات بعدی هنگام تایپ حدس زدن پرسش‌های کاربران بر اساس نخستین کلمات‌شان افزایش دقت OCR کمک به نرم‌افزارهای تبدیل صدا به متن دو رویکرد متفاوت به مدلسازی زبان رویکرد بر پایه احتمال (ایدهٔ زنجیره مارکوف) رویکرد مبتنی شبکه های عصبی (مدلسازی حافظه‌دار) یک مثال از شبکه های عصبی (بسیار ساده‌شده) پیش‌نوشت یک: مدت زیادی است که به علل مختلف، از نوشتن دربارهٔ حوزهٔ تکنولوژی فاصله گرفته‌ام. یکی از علت‌ها این است که معمولاً رویکرد من به تکنولوژی، انتقادی است یا لااقل به جریان اصلی نزدیک نیست. انتقادی نه به این معنا که مخالف تکنولوژی هستم که اتفاقاً عاشق تکنولوژی‌ام. بلکه از آن رو که فکر می‌کنم نگاه انتقادی می‌تواند به ما […]

احسان عبدی پور و نقش راوی در قبل از عصر دیجیتال اهل گوش دادن به پادکست نیستم. اما مدتی قبل یکی از دوستانم لینک یک اپیسود از پادکست احسان عبدی پور را برایم فرستاد و طبیعتاً آن را گوش دادم. عنوان این اپیسود «مشق شب» است و اگر مثل من کم حوصله هستید می‌توانید به جای گوش دادن به تمام آن، از دقیقه‌ی یازده‌و‌نیم به بعد را گوش بدهید (لینک در کست باکس / لینک در اپل پادکست). این چند دقیقه را از صحبت احسان عبدی پور جدا کرده‌ام:  موضوعی که احسان عبدی‌پور به آن اشاره می‌کند برای بسیاری از ما، یا لااقل کسانی که در سن و سال من هستند و دنیای ماقبل دیجیتال را به خاطر دارند، تجربه‌ای آشناست. در گذشته، پیش از این‌که ابزارهای تکثیر رایگان دیجیتالی تمام زندگی ما را […]

رده‌ی اول: ترامپ و آمازون ترامپ حتی قبل از رئیس جمهور شدن هم موضع خود را به صورت صریح درباره شرکت آمازون اعلام کرده بود. او معتقد بود و هست که آمازون در دو جبهه‌ی مختلف به اقتصاد آمریکا لطمه می‌زند: یکی استفاده از همه‌ی ظرفیت‌های قانونی برای فرار مالیاتی و دیگری با توسعه‌ی انحصار در صنعت خرده فروشی و تضعیف خرده فروش‌های دیگر. البته ترامپ نمی‌گوید آمازون را تعطیل کنید. چون بی‌تردید برایند حضور آمازون برای اقتصاد آمریکا و تولید ناخالص داخلی آن مثبت بوده و این یکی از مهم‌ترین شاخص‌های نقش مثبت اقتصادی یک عضو جدید در اکوسیستم اقتصاد است. اما حرف این است که آیا تمام ظرفیتی که آمازون در اختیار گرفته به شکلی قانونی – و مهم‌تر از آن: اخلاقی – به دست آمده است؟   پرده دوم: خوشحالی آرام و بی‌صدا […]