این چیزی که می‌نویسم، بسیار کوتاهه. می‌شد در پاسخ به یه کامنت توی متمم باشه. اما این‌جا نوشتم به دو علت. اول این‌که پیشنهاد کنم به اون بحث عاملیت و اراده که توی متمم اومده بیشتر فکر کنید. حتی اگر سخت‌تونه تمرینش رو انجام بدید، حداقل صورت مسئله رو بخونید و با خودتون مرور کنید. از اون مسئله‌هاییه که چند سال دیگه هر روز درباره‌اش می‌شنویم. حتماً مسئلهٔ قدیمی واگن (Trolley Problem) و انتخاب بین کشتن یک نفر یا چند نفر که رو که از حدود ۱۰ سال پیش توی متمم همه‌مون با هم در موردش فکر می‌کردیم، یادتونه. شکل ساده‌اش رو در فایل صوتی تصمیم گیری گفته بودم و بعداً یک نسخهٔ کمی کامل‌ترش رو در درس اخلاق هوش مصنوعی؛ مسئله تراموا. اون مسئلهٔ قدیمی الان کامودیتی شده و می‌بینیم که هر روز هر جا هر کسی می‌خواد یه تجربه …

حدود یک سال قبل – یا دقیق‌تر بگوییم ۲ اکتبر ۲۰۲۳ – بود که کمی دربارهٔ مفهوم زوال نوشتم و آن را با اصطلاحاتی مثل سقوط و فروپاشی مقایسه کردم. آن نوشته هم – حداقل تا این لحظه – سرنوشت بسیاری دیگر از نوشته‌های من را پیدا کرده: بخشی از حرف‌ها را نوشته‌ام، بخشی را در کامنت‌ها ادامه داده‌ام و بقیه هم فعلاً معطل مانده است. چند شب پیش، تصادفا عکس عطف کتاب «انحطاط و سقوط امپراطوری روم» را دیدم؛ اثر معروف ادوارد گیبون. انحطاط که در ترجمهٔ عنوان به فارسی به کار می‌بریم، معادل لغت decay انتخاب شده و با توضیحاتی که پیش از این دربارهٔ مفهوم زوال دادم، می‌شد عنوان فارسی کتاب «زوال و سقوط امپراطوری روم» هم باشد. اصل کتاب را نداشتم و حتی ندیده بودم. تا همین چند شب پیش، هر وقت لازم بوده چیزی در …

نوع مطلب: گفتگو با دوستان توضیح: در پیام‌ها و پیامکها (شماره ۱۴) توضیح داده بودم که یک بار سعی کردم از مینی‌بار هتل – که به گمان من قیمت‌هایش منصفانه نبود – چیزی نخرم. اما در عمل موفق نشدم. در تفکر سیستمی متمم هم جایی به این اشاره کرده‌ام که آدم‌ها گاهی فکر می‌کنند از دیگران نابغه‌ترند و چیزهایی به ذهن‌شان می‌رسد که به ذهن بقیه نرسیده است. مریم مرزبان در زیر نوشتهٔ پیام و پیامک گفته بود که این دو تا حدی یکدیگر را تداعی می‌کنند (که از منظر شکست خوردن یک تقلا درست است). اما به هر حال می‌دانید که من – کاملاً خودخواهانه – لابه‌لای حرف‌های بچه‌ها دنبال بهانه می‌گردم تا حرف‌های خودم را بزنم. این بار هم می‌خواهم به بهانهٔ حرف‌های مریم به تفاوت این دو اشاره کنم. [toggle title=”حرف‌های مریم (کلیک کنید)”] این روزها به صورت متمرکز …

می‌خواستم مطلبی با عنوان «شکست بروکراسی از شبه‌بروکراسی» در ادامهٔ داستان واویلوف بنویسم. هنوز نخستین جمله به پایان نرسیده بود که دیدم آن مطلب و بسیاری از مطالبی که پیش از این نوشته‌ام، در بن‌مایه مشترکند: همهٔ آن‌ها از فروپاشی و زوال حرف می‌زنند. به جای این‌که این نکته را در پیش‌نوشت بگویم، تصمیم گرفتم آن را در قالب یک نوشتهٔ‌ مستقل منتشر کنم تا هم جدی‌تر گرفته شود و هم ارجاعات آتی به این مفهوم ساده‌تر باشد. تعریف زوال چیست؟ من در این نوشته زوال را معادل Decay به کار می‌برم و منظورم از زوال چیزهایی از این جنس است: افت تدریجی حرکت در مسیر فروپاشی در طول زمان از بین رفتن کارایی یک محصول یا سیستم یا مدل ذهنی  ضعیف شدن تدریجی انسجام داخلی در یک ساختار کاهش تدریجی خروجی یک مجموعه موارد بالا با وجود همهٔ تفاوت‌ها …

دانلود کتاب پیچیدگی |‌ فایل PDF‌ رایگان بعد از یک توقف نسبتاً طولانی، دوباره فرصت مناسب پیدا شد و می‌توانم به تألیف کتاب پیچیدگی ادامه دهم. تغییراتی که این نسخه نسبت به نسخه‌ی قبلی دارد: اضافه شدن اشاره‌ای به داگلاس آدامز در ابتدای بحثِ جستجوی پاسخ (صفحه ۲۲۲) که برای خودم بسیار مهم است. بازنویسی و اصلاح صفحات ۲۲۲ تا ۲۲۶ صفحات ۲۲۷ تا ۲۳۷ هم اضافه شده‌اند که در آن‌ها مقدمه‌ای بر بحث بهینه‌سازی و الگوریتم ژنتیک مطرح شده (مطالب اضافه شده، هم ناقص هستند و هم هنوز، خودم حس می‌کنم تا روان و شفاف شدن، فاصله‌ی زیادی دارند. اما به هر حال، انتشار در همین وضعیت، مرا بیشتر به اصلاح و ویرایش و تکمیل متن، ترغیب می‌کند). [icon name=”file-pdf-o” class=”” unprefixed_class=””]  دانلود کتاب پیچیدگی و سیستمهای پیچیده (فایل PDF)   دربارهٔ کامنت‌ها تعدادی از کامنت‌ها را جواب نداده‌ام که …

جدیدترین نسخه کتاب پیچیدگی را می‌توانید به کمک لینک زیر دانلود کنید: [icon name=”file-pdf-o” class=”” unprefixed_class=””]  دانلود کتاب پیچیدگی و سیستمهای پیچیده توضیح برای دوستانی که نسخه‌های قبلی رو دیده‌اند: من اول فکر می‌کردم بهتره بحث انتروپی شنون رو در ادامه‌ی نیوتون علف‌ها (بولتزمن) بنویسم. بعد دیدم فصل جدا باشه بهتره. اینه که فصل ۷ الان شده انتروپی شنون و همه‌ی فصل‌های بعدی یه شماره جابجا شدن. الان از صفحه‌ی ۱۳۷ تا ۱۴۴ می‌تونید بخش جدیدی که اضافه شده رو ببینید. توضیح: مثل خیلی از فصل‌های دیگه، این اولین نسخه هست و خودم دوستش ندارم. کم کم که جلو بره فکر می‌کنم که چه بیانی می‌تونه براش شیرین‌تر و بهتر باشه. فعلاً فقط خواستم بنویسمش که شروع شده باشه. #پیچیدگی

طی چند روز اخیر، برای اینکه بخشی از مفهوم پیچیدگی برای من شفاف‌تر بشه، به سراغ کرم‌ها رفته‌ام و دارم رفتارهای اونها رو بررسی می‌کنم و گزارش‌هایی که درباره‌شون منتشر شده می‌خونم. یکی از این کرم‌هایی که توجه من رو جلب کرد، کرم نواری یا Ribbon Worm بود. البته کرمهای نواری (اصطلاحاً: شاخه روبانیان یا تسمه سانان) بیش از ۱۳۰۰ گونه مختلف دارند. اما در اینجا بحث من به تنوع گونه‌های اونها مربوط نیست. گفتم شاید دیدن این کلیپ کوتاه – اگر قبلاً ندیده باشید – براتون جالب باشه:   البته کسی که با این کرم‌ در این کلیپ برخورد کرده، متاسفانه کمی بی‌رحمانه رفتار کرده. به خاطر اینکه حوصله نداشته منتظر بمونه تا کرم‌ خودش این تور ماهیچه‌ای رو پهن کنه، سعی کرده تحریکش کنه. اما به هر حال این چیزی که می‌بینیم ترشح میشه بهش می‌گن پروباسیس (Proboscis) و بعد از …

پیمان اکبرنیا اخیراً در برنامه موتور جستجو که کاری از سیاوش صفاریان پور است، به بحث #پیچیدگی می‌پردازد. برنامه موتور جستجو روزهای شنبه تا چهارشنبه ساعت ۲۱ از شبکه آموزش سیما پخش می‌شود. بخشی از این برنامه را برای شما در اینجا می‌گذارم تا با حال و هوای آن بیشتر آشنا شوید.  لینک دانلود پی نوشت: سیاوش صفاریان پور نیز از جمله کسانی است که برای ترویج علم در کشورمان زحمت زیادی می‌کشد و از آنجا که “علم” در کشور ما بسیار غریب و مطرود است و ترویج روحیه‌ی علمی در کشورمان چندان تشویق نمی‌شود (اگر چه نام بردن از آن بسیار رایج است و کاسبی‌های فراوانی با نامش انجام می‌شود) باید زحمات او و امثال او را قدر بدانیم و برایش در راه دشواری که سال‌هاست می‌پیماید، آرزوی موفقیت بیشتر کنیم. #پیچیدگی

اگر کمی وقت آزاد دارید و یک کامپیوتر با نرم افزار Excel دم دست‌تان است، شاید بد نباشد کمی برای این بازی ساده وقت بگذارید. این بحث به نوعی به بحثی که تحت عنوان انتروپی در کتاب پیچیدگی طرح کردم (و ادامه خواهم داد) ربط دارد و به درک بهتر انتروپی کمک می‌کند. همچنین باعث می‌شود درک بهتری از مفهوم Patternlessness (به‌هم‌ریختگی یا بی‌نظمی) داشته باشیم. بحث را در کتاب ادامه خواهم داد؛ بنابراین، در اینجا فقط یک بازی ساده داریم و هیچ فایده‌ی عجیب و غریبی هم ندارد (اگر چه می‌تواند از گشت و گذار در شبکه های اجتماعی جالب‌تر باشد). فرض کنید ۲۰ کارت دارید که از یک تا بیست شماره‌گذاری شده‌اند. می‌توانید این ۲۰ عدد را واقعاً روی ۲۰ تکه کاغذ بنویسید یا به هر شیوه‌ی دیگری ترتیب آن‌ها را ثبت کنید. طبیعتاً منظم‌ترین شکل قابل تصور این …

خوشحالم که فرصتی دست داد تا کتاب پیچیدگی را کمی کامل‌تر کنم و بحث‌های آن را به پیش ببرم. نسخه جدید کتاب پیچیدگی را می‌توانید با کلیک بر روی لینک زیر دانلود کنید: [icon name=”file-pdf-o” class=”” unprefixed_class=””]  دانلود فایل PDF کتاب پیچیدگی اگر نسخه‌های قبلی را خوانده‌اید، عملاً کافی است این بخش‌ها را بخوانید: صفحه‌های ۱۰۳ تا ۱۱۴ از نظر علمی ویرایش شده‌اند (می‌توانید فعلاً نخوانید) بخش نگاه بولتزمن به انتروپی (صفحه‌های ۱۱۴ تا ۱۱۷) اضافه شده است. بخش قانون دوم ترمودینامیک هم (صفحه‌های ۱۲۳ تا ۱۲۶) اضافه شده است. #پیچیدگی