سلام محسن.
چون گفتی بودی «ما» و «شماها» رفتم سرچ کردم ببینم منظورت از ما و شماها چیه.
آخه مامان و بابای منم از بچگی به ما یاد دادن که بگیم «موسی کو تقی» و توجه داشته باشیم که «یا کریم» یه چیز دیگه است و تازه اگر هم می‌گیم قمری باید بگیم «قمری خونگی» که با اون یکی مدل قمری اشتباه نشه.
بعد فهمیدم ظاهراً این «موسی کو تقی» در اصل توسط خراسانی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیره.

منم مثل تو، خیلی وقت‌ها می‌شینم و جزئیات زندگی‌شون یا شیوه‌ی لونه سازی‌شون رو نگاه می‌کنم. موسی کو تقی‌ها، برای من تداعی‌کننده‌ی خیلی چیزها هستند.
گاهی اوقات، فکر می‌کنم چقدر نامگذاری‌ها می‌تونه تفاوت‌های فرهنگی رو نشون بده.
اینها یه صدای «هو هو هو هو هووووم» دارند که بارها تکرارش می‌کنند.
فکر کن. ما در ایران، در خاورمیانه، در خراسان، این‌ صدا رو صدای «گم شدن یک نفر و جستجو کردن اون» می‌شنویم. اصلاً برای ما فقط نی نیست که حکایت از جدایی می‌گه. حتی صدای پرنده هم شکایت از دوری و گم شدن هست (اضافه کن به کارتون‌های محبوب دوران کودکی‌مون که همه توش پدر یا مادر یا هر دو رو گم کرده بودن یا از دست داده بودن).
بعد فکر کن توی زبان انگلیسی به اینها می‌گن Laughing Dove. یعنی نژاد آنگلوساکسون که این صدا رو شنیده احساس کرده اینها دارن می‌خندن. دارن از خوشحالی ذوق می‌کنن. دارن با صدای «خوش»، جفت‌شون رو صدا می‌کنن (چون این صدا معمولاً وقت جفت گیری خیلی بلند میشه و به گوش ما می‌رسه).

برام تداعی‌کننده‌ی خیلی چیزهای دیگه هم هستن.
مثلاً اینکه نسبت به خیلی موجودات دیگه، شاید اینها تطبیق‌پذیریشون با محیط شهری کمتر بوده.
من قبلاً هم جایی نوشته‌ام که بارها دیده‌ام گربه‌های خیابونی رد شدن از خیابون رو به بچه‌هاشون آموزش می‌دن.
این کار چند روز زمان می‌بره و کاملاً جدی و رسمی انجام می‌شه. خیابون‌های خاصی هم براش انتخاب می‌کنن که نه خیلی شلوغ باشه نه خلوت.
قابل درک هم هست. زندگی ماشینی با اتوموبیل و سایر وسایل نقلیه، هنوز دو قرن عمر نداره.
بنابراین، گربه‌ها فرصت نداشته‌اند ژنوم خودشون رو اصلاح کنند. بلکه باید از طریق یادگیری و انتقال آموخته‌ها، به نسل بعدی یاد بدن که این زره فلزی بزرگی که انسان‌ها تنشون می‌کنن و باهاش از یک جا به جای دیگه می‌رن چیه (زنده موندن گربه‌های خیابونی نشون می‌ده که این آموزش موفق هم بوده).

اما در مورد موسی کو تقی‌ها و سایر پرندگان همرده‌شون، احساس می‌کنم این تطبیق پذیری کمتر بوده.
البته طبیعتاً تطبیق‌پذیری رو باید به شکل دقیقی تعریف کرد. چون اینها به هر حال پرنده هستند و نسبت به گربه سانان و سگ‌سانان و بسیاری از حیوانات دیگه، قوی‌تر محسوب می‌شن. می‌تونن از روی زمین بلند بشن و از ماها فاصله بگیرن. بنابراین ما براشون تهدید کمتری هستیم.

از طرف دیگه شنیده‌ام که زیست شناس‌ها می‌گن تولید مثل زیاد (سه یا چهار بار در سال و هر بار دو تخم) عملاً مکانیزم دفاعی اینها برای بقا است. اینها به جای اینکه یه جا رو در یه نقطه‌ی مشخص انتخاب کنند و با وسواس یه تخم بذارن (مثل خیلی از پرنده‌ها) می‌چرخن و هر جا پیش اومد تخم می‌ذارن.
همون چیزی که توی الگوریتم‌های جستجو میشه بهش گفت: Random Walk. راه برو. هر جا تونستی تخم بذار.بعضی‌هاشون می‌مونن.
البته این مدل مدیریتی موسی کو تقی‌ای، در بعضی از فرهنگ‌ها و جوامع هم رایجه. یعنی وقتی نمی‌تونن نرخ بقا یا Survival Rate رو افزایش بدن، پیشنهاد می‌کنن که مردم بیشتر بزایند (چون قطعاً تولید رختخواب برای زاد و ولد نسبت به تامین بهداشت و رفاه و سلامت ارزان‌تر و ساده‌تره). به عبارتی چون Failure Rate بالاست، Trial Rate رو بالا می‌برند.

بگذریم.
کلاً می‌خواستم بگم که موسی کو تقی و البته یا کریم یا به شکل کلی‌تر قمری (که هر دو رو شامل میشه) و در شکل خیلی کلی‌تر کبوترها، در تاریخ خدمت‌های زیادی به علم انسانی کرده‌اند و فکر می‌کنم ماها اونقدر که باید قدردانشون نیستیم.
اگر دقت کرده باشی خیلی از آزمایش‌های روان‌شناس‌های رفتاری مثل اسکینر و دیگران هم با انواع کبوترها انجام شده. این کبوترها به خاطر اینکه باید جای منابع متعدد غذا رو در نزدیکی محل اقامتشون بلد باشن، حافظه‌ی فضایی خوبی دارند. حتی قسمت هیپوکامپ مغزشون در فصل‌هایی که بیشتر دنبال دانه هستند رشد می‌کنه و سلول‌های بیشتری تولید می‌کنه (اگر درست بگم مصداقی از نوروجنسیس محسوب می‌شه).
خلاصه شاید مغزی رو که باید صرف ساختن خونه‌ی امن کنن، صرف جستجوی منابع بیشتر می‌کنن.
برخلاف انسان‌ها که وقتی رو که باید دنبال منابع بگردن، صرف ساختن یک سقف امن می‌کنن (با استفاده از قسط، وام بانکی و سایر ابزارهایی که اختراع کرده‌ان).