سلام مهتاب جان.
جواب سوال تو رو باید طبیعتاً امیر بده و احتمالاً فرصت کنه می‌ده.
اما یک نکته‌ای که من خودم چند سال اخیر بر اساسش زندگی می‌کنم اینه که کلاً جنبه‌های بیرونی زندگی افراد، نمی‌تونه موجب «همذات پنداری» بشه. بیشتر میتونه به «هم بدبخت‌پنداری» منجر شه.
یکی از دردناک ترین چیزهایی که من الان در حوزه آموزش مدیریت و به طور خاص کارآفرینی می‌بینم اینه که کارآفرین ها رو میارن تو سمینارها و دانشگاه‌ها. بعد اونها راجع به اینکه گرسنه بوده‌اند و پول نداشته‌اند و توی توالت دوش می‌گرفتند و توی خیابون می خوابیده‌اند و الان ثروتمند هستند، حرف می‌زنند و مردم هم که در قسمت اول (بدبختی‌ها) مشترک هستند!! کلی «هم بدبختی پنداری» می‌کنند و احساس می‌کنند که لابد آخر قصه‌ی ما هم به ویلای شمال و لامبورگینی کنار خیابان منجر می‌شه.

فکر می‌کنم «هم‌ذات پنداری» اگر بیشتر از جنس «هم ذهن پنداری» باشه می تونه مفیدتر باشه. چون سوال شخصی پرسیدی فکر کنم، انتظار جواب شخصی هم داری. منم چون اینجا راحت هستم و تو راحت حرف زدی می‌تونم بیشتر توضیح بدم.
من و امیر تقوی، وقتی با هم می‌شینیم (بیرون از فضای رادیو مذاکره) از استیو جابز حرف می‌زنیم، یکی از چیز‌هایی که برامون جالبه، بی‌توجهی اون به بازخوردهای محیطیه و اینکه اجازه نمی‌ده جامعه اون رو به جلو ببره. ترجیح می‌ده خودش جامعه رو جلو ببره.
وقتی میگه «مردم نمی‌دونن چی می‌خوان! چرا باید ازشون بپرسم؟ خوب اگه می‌دونستن چی می‌خوان که الان داشتن!».
شاید برات جالب باشه. این مدل ذهنی در زندگی مثلاً من چجوری ترجمه شده!
من زمانی که شروع کردم فایل‌های رادیو مذاکره رو تولید کنم (دو سال پیش). خیلیها بهم گفتن که «رادیو فروش» درست کن. تو فروشنده خوبی هستی و سابقه میلیاد دلاری فروش و … مردم هم تشنه فروش هستند و کلی میشه ازش پول درآورد.
یادم نمیره که یکی از دوستانم که مدیر یک شرکت بزرگه اومد روی گوگل ترندز، بهم نشون داد که علاقه مردم به مذاکره در برابر علاقه اونها به فروش تقریباً صفره.
من همون زمان، همون دیدگاه رو گفتم: «اگه مردم می‌دونستن نیازشون چیه که تا حالا داشتن! مردم فکر می‌کنن نیازشون فروشه. همه دنبال این رفتن. یک جامعه دلال درست شده که طرف بغل دستیش رو هم می‌فروشه! مردم نمی‌دونن! نیازشون مذاکره‌ است!».
شاید تو بگی من خیلی پررو هستم (که هستم!!). من تا حالا انقدر مستقیم راجع به این تصمیم و خاطره حرف نزده بودم. اما امروز می‌بینم که مردم هم فهمیده‌اند که نیازشون فروش نیست! می‌بینم که تقاضا برای مذاکره بیشتر از فروشه.
وقتی من در این جمله با استیو جابز احساس «هم‌ذات پنداری» می‌کنم، دیگه لازم نیست که «هم بدبخت پنداری» هم باهاش داشته باشم.
جالب اینجاست که برای اینکه احساس کنم مثل استیو جابز موفق شده‌ام، لازم نیست یک شرکت در حد اپل داشته باشم! من الان موفقیتم رو اندازه‌ی اون می‌دونم!!!! چرا؟ چون من هم مثل اون یک موردی رو پیدا کرده‌ام که مردم قبول نداشتند نیاز دارند و الان فهمیده‌اند. حالا اسم محصول اون آی پد بوده اسم محصول من مذاکره!
امیدوارم متن من رو کسی که می خونه به عنوان خودبزرگ‌بینی تفسیر نکنه (چون اخیرا فهمیدم خیلی از مخاطب‌ها مغز خودشون رو می‌خونن نه متن ما رو!). حرفم اینه که اگر از لایه رفتار به لایه مدل ذهنی بیاییم، دیگه مسايلی مثل فراز و نشیب زندگی بخش بی‌اهمیت زندگی میشه.
استیو جابز در مدل ذهنی‌اش فراز و نشیب نداشته. همیشه خواسته خودش رو به جامعه‌اش و جهان تحمیل کنه و کرده!
من فکر می‌کنم تنها کسانی که باید اجازه بدهند که مردم خودشون رو به اونها تحمیل کنند، مسئولین یک جامعه هستند که با رای بالا آمده‌اند و باید خواسته مردم رو ببینند.
مخترعان و تولیدکنندگان و نویسندگان و هنرمندان و فیلم‌سازان، نباید تسلیم جامعه بشن. اونها باید خودشون رو به جامعه تحمیل کنند! در غیر این صورت میشه کتاب‌های مسخره و ضعیف داستانی،‌ فیلم‌های مزخرف گیشه‌ای و نویسندگان سفارشی متون زرد و …
ببخش مهتاب جان که اینقدر نوشتم. امیدوارم فحشم ندی و حوصله کرده‌ باشی تا اینجا بخونی. حالا باز با هم حرف می‌زنیم.

سلام احمد جان.
من یک متنی رو به صورت Draft چند ماه پیش گذاشتم که روی اون کار کنم و منتشر کنم، اما دیگه فراموش کردم و فرصت نشد. الان همون متن رو منتشر کردم. فقط چون حوصله و وقت ویرایش نداشتم، ترجیح دادم بالاش بنویسم: محمدرضای عصبانی! که کسی دیگه گیر نده که متن تهاجمیه و …

من یه موقع داشتم تحقیق می‌کردم که در چه زمان هایی واژه‌هایی از فارسی وارد زبان‌های دیگه شده. چیزهایی مثل الکل و شکر و …
که نشون بدم ما در مواقع محدود و معدودی، دنیا رو وادار کرده‌ایم که فارسی حرف بزنند. یک فهرستی ایجاد شد اما اونقدر کامل نیست که الان منتشر بشه.
اگر یک روز کامل شد یا کس دیگری روی اون کار کرد، می‌تونه رفرنس خوبی باشه که این روز ها تهاجم واژه‌ها با تهاجم مصنوعات و اختراعات و تولیدات اتفاق میفته یا با شمشیر.
در شرایط امروز، اگر هزینه‌‌های عقب‌ماندگی ما رو که ناشی از نخواندن متون روز انگلیسی است با سود ناشی از پاس داشتن فارسی مقایسه کنیم، به نظرم می‌ارزه که حتی لغت‌های ساده فارسی رو هم به صورت انگلیسی به کار ببریم تا ترس مردم از انگلیسی بریزه و به سمتش بروند.
من دوستان هندی زیادی دارم که تقریباً همه یک حرف مشترک می‌زنند: دلیل اینکه درآمد نرم‌افزاری هند بالاست اینه که اونها بعد از استعمار انگلیس، زبان انگلیسی رو بیشتر و بهتر یادگرفتند و دسترسیشون به منابع و امکان عرضه محصولاتشون افزایش پیدا کرد.
حالا الان که توسعه پیدا کرده‌اند می‌بینی که تاتا مگ گروهیل میاد کتابهای هندی می‌زنه به زبان خودشون.
اما آدمهای فعال IT ایرانی رو نگاه کن. بسیاری از اونها ممکنه بتونن یک کتاب آموزش کد نویسی رو بخونن. اما اگه بگی برو فلان کتاب هندرسون در مورد فلسفه طراحی واسط رو بخون،‌ دیگه بی خیال میشن. چون خیلی سخته براشون.
نتیجه این میشه که ما ‌آدمهایی داریم که ابزار دارند اما توان مطالعه پس زمینه‌ی فکری اون رو ندارند!
من فکر می‌کنم سیر نگه داشتن مردم مهمتر از حفظ زبانشونه و یکی از – یکی از، فقط یکی از – مهم‌ترین دلایل گرسنه بودن مردم ما، بلد نبودن زبانه.
وقتی که ما هنوز در پی حفظ واژه‌های هزار سال قبل هستیم، دعوامون هم میشه دعواهای فرقه‌ای هزار سال قبل.
من آدمهای کمی رو میشناسم که صبح قبل از شروع کار، هر روز ۶-۷ تا روزنامه خوب دنیا رو بخونن. از ایران و اسراییل تا انگلیس و آمریکا.
مگه میشه ایرانی که نمی‌دونه کشورهای مختلف چه فکر می‌کنند و راجع بهش چی می‌گن، برای رشد و توسعه و حفظ کشورش تلاش کنه؟
درد من ۴ تا کلمه انگلیسی در جمله‌های فارسی نیست. درد من اون لغت‌های از و در و به و که هست که اگر دست من بود اونها رو هم انگلیسی می‌گفتم تا مردم از این پیله‌ای که دورشونه در بیان.
این مردم اگر زبان رو بهتر می‌دونستند و به دنیای بیرون بهتر وصل بودند و کیفیت زندگی رو – نه الزاماً با تورهای مسافرتی خارجی، حتی با خوندن حاصل افکار دنیای توسعه یافته – می‌فهمیدند، حتی جرات نمی‌کردند بچه دار شن!
اگر امروز خوش و بی خیال در این فضای فرهنگی دردناک زندگی می‌کنیم و دردمون نمیاد و برای بهتر شدنش تلاش نمی‌کنیم، یکی از صدها دلیلش،‌ اینکه که خودمون رو از جهان ایزوله کرده‌ایم و خودمون و زبانمون و منشور کوروشمون و … رو پاس می‌داریم.
غافل از اینکه چیز خاصی برای پاس داشتن باقی نمانده جز مردمی …